Μπορεί να τον αγαπάτε ή να τον μισείτε, αλλά θα έπρεπε να ζείτε κάτω από μία πέτρα – δίχως σύνδεση στο Διαδίκτυο – για να μη ξέρετε ποιος είναι ο Bill Gates.

O Gates ήταν για χρόνια ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, ακόμα και αν ο τίτλος αυτός δεν τον χαροποιούσε. Έβγαλε όλα αυτά τα χρήματα από την Microsoft, της οποίας την τεχνολογία – ξανά – μπορεί να λατρεύετε ή να μισείτε αλλά σχεδόν δεν μπορείτε να αποφύγετε στη σύγχρονη κοινωνία.

Τώρα είναι έτοιμος να αφήσει την καθημερινή εργασία του στη Microsoft για να ξοδέψει την ενέργειά του σε μια άλλη ενασχόληση η οποία ενισχύει την δημόσια εικόνα του: η μεγαλύτερη φιλανθρωπία στον κόσμο, το Ίδρυμα Bill και Melinda Gates, χρηματοδοτούμενη κυρίως από την ίδια του την περιουσία.

Οι πιθανότητες λένε, πως η νέα του εργασία δε θα κάνει και πολλά για να μειώσει την εμμονή του κόσμου για τον ίδιο. Για πολλούς, η αίγλη ξεκινάει με ένα απλό γεγονός: όλα αυτά τα χρήματα.

“Αν ήταν ο τρίτος πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, δε νομίζω να υπήρχε τόση αίγλη όση υπάρχει τώρα γύρω από το όνομά του.” είπε ο Gary Rivlin, δημοσιογράφος και συγγραφές του “The Plot to Get Bill Gates”.

Βέβαια, ο Gates έπεσε στην τρίτη θέση φέτος, σύμφωνα με το περιοδικό Forbes. Όμως η εκτίμηση του Forbes για την περιουσία του την θέλει ακόμα γύρω στα $58 δις και το όνομά του είναι πάντα συνδεδεμένο με τα πολλά χρόνια κατά τη διάρκεια των οποίων ήταν ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο.

“Είναι σχεδόν σαν να συγκρίνεσαι με τον Θεό. Πολλοί θα έλεγαν για κάποιον, τρόπος του λέγειν, πως δεν είναι όσο δυνατός είναι ο Θεός ή δεν είναι όσο πλούσιος είναι ο Bill Gates,” είπε ο Michael Cusumano, καθηγητής στο Massachusetts Institute of Technology’s Sloan School of Management ο οποίος έχει γράψει αρκετά βιβλία για την Microsoft και την βιομηχανία της τεχνολογίας.

Πέρα από τον πλούτο, είναι και η κλασσική Αμερικάνικη ιστορία επιχειρηματικότητας για το πως τον δημιούργησε. Είναι αλήθεια πως ο Gates, 52, προήλθε από μια εύπορη οικογένεια και είχε προνόμια όπως εκπαίδευση σε ιδιωτικό σχολείο υψηλού επιπέδου που του επέτρεψε την πρώτη του επαφή με τους υπολογιστές σε μικρή ηλικία.

Ο Gates αναγνωρίζεται ανάμεσα στους νεότερους που αναγνώρισαν δύο πράγματα που θα άλλαζαν τον τομέα της τεχνολογίας για πάντα: την δύναμη της εισαγωγής των υπολογιστών στο σπίτι και την προοπτική να δημιουργήσει περιουσία πουλώντας λογισμικό. Ορμώμενος από αυτό το όραμα, ο Gates άφησε το Harvard και ίδρυσε την Microsoft μαζί με τον Paul Allen, φίλο του από το λύκειο. Από εκεί και πέρα, πέτυχαν μια από τις διασημότερες επιχειρηματικές επιτυχίες του έθνους.

“Είναι εύκολο να μας διαφύγει το γεγονός πως πρόκειται για δύο παιδιά με ένα όνειρο,” είπε ο Ed Lazowska, ο οποίος έχει τη θέση Bill and Melinda Gates chair of computer science and engineering στο University of Washington και είναι στην συμβουλευτική επιτροπή τεχνολογίας της ερευνητικής εκπροσώπησης της Microsoft.

Ο Lazowska αναγνωρίζει τον Gates ως τον άνθρωπο που βοηθάει πολλούς μαθητές και τους εμπνέει να ακολουθήσουν την επιστήμη της πληροφορικής και λέει πως η αίγλη που περιτριγυρίζει τον Gates υπάρχει ακόμα, άσχετα που άνθρωποι σαν τους συνιδρυτές της Google έχουν ανέβει στα μάτια των νέων ως πρότυπα. Όταν μίλησε πρόσφατα ο Gates στον University of Washington, η προσέλευση είχε περιοριστεί στα 750 άτομα, όμως ο Lazowska είπε “θα μπορούσαμε να μαζέψουμε 10,000 άτομα”.

“Πιστεύω πως υπάρχουν άτομα το ίδιο διάσημα με τον Bill, αλλά δε νομίζω πως η δύναμή του να επηρεάζει έχει μειωθεί,” είπε ο Lazowska.

Πέρα από τον ακαδημαϊκό χώρο, ο Gates είναι γνωστός για ακόμα έναν λόγο: Έχει καταστήσει κοινωνικά αποδεκτό, αν όχι επιθυμητό, να είσαι “σπασίκλας” (geek).

Αν και είναι μεγιστάνας με δισεκατομμύρια στη διάθεσή του, ακόμα τον βλέπεις συχνά σαν να έχει ξεχάσει να χτενίσει, και ίσως να πλύνει, τα μαλλιά του. Όπου και να βρεθεί, είναι ίσως ο εξυπνότερος άνθρωπος στην αίθουσα, αλλά μπορεί οι τρόποι του να θυμίζουν έφηβο ακόμα και στην πιο εξεζητημένη συζήτηση. Τρόποι όπως υψηλή χροιά κατά την ομιλία, έφεση στη χρήση λέξεων όπως “super” και μια χαρακτηριστική δόση κοινωνικής αδεξιότητας.

Ακόμα και οι σκληροί επικριτές του τρόπου με τον οποίο χρησιμοποίησε η Microsoft της ισχυρή θέση της στην αγορά της Πληροφορικής παραδέχονται πως είναι συναρπαστικό να περνάς την ώρα σου με τον ίδιο, διότι σε αντίθεση με πολλά άλλα διοικητικά στελέχη, σπανίως είναι στημένος.

Τα τελευταία χρόνια, ο Gates, ή οι σύμβουλοί του, έχουν βελτιώσει την εμφάνισή του και το στυλ των μαλλιών του. Έχουν ακόμα μετατρέψει το να κοροϊδεύεις την εικόνα του ως σπασίκλα σε μια μορφή τέχνης. Στη φετινή εμπορική έκθεση ηλεκτρονικών συσκευών, CES, ένα βίντεο παρωδία για την επικείμενη αποχώρησή του από τη Microsoft έδειχνε τον Gates να κάθεται στο γραφείο του παίζοντας με κούκλες διάσημων ανθρώπων. Αργότερα, τον έδειχνε να σηκώνει βάρη με τον Matthew McConaughey, προσπαθώντας να πείσει τον Bono να τον αφήσει να μπει στους U2 και ακόμα περισσότερο να πείσει των Jon Steward πως θα ήταν πολύ καλός συμπαρουσιαστής στο “Daily Show”.

Το βίντεο αυτό τον κολάκευε επίτηδες, αλλά ασχολείτο και με τη θέση του στην ποπ κουλτούρα αλλά και με τη δύναμή του, σπάνιο κατόρθωμα για έναν τεχνικό γκουρού και διευθυντικό στέλεχος.

Στον επιχειρηματικό κόσμο, ο Gates δεν είναι παροιμιώδης μόνο διότι έχτισε μια τόσο δυνατή εταιρεία, αλλά και επειδή ασχολείται με τις καθημερινές λειτουργίες της για δεκαετίες. Ο Cusumano είπε πως ο Gates ήταν πάντα από του πιο αγαπημένους επιχειρηματίες και σημειώνει πως αυτοί που περνούν λίγο χρόνο μαζί του συνήθως εντυπωσιάζονται από τις τεχνικές του γνώσεις.

“Μπόρεσε να εξελιχθεί από ένα παιδί του Λυκείου σε ένα διευθυντικό στέλεχος της βιομηχανίας,” Cusumano said.

Όμως, πολλοί στον επιχειρηματικό κόσμο λένε πως η Microsoft έγινε τόσο πετυχημένη ασκώντας ασφυκτική πίεση στην αγορά λειτουργικών συστημάτων, εις βάρος άλλων εταιρειών.

Τα Windows ακόμα βρίσκονται στη συντριπτική πλειοψηφία των υπολογιστών ανά τον κόσμο και το Office είναι το λογισμικό που επιλέγουν πολλοί για να γράψουν κείμενα, να ετοιμάσουν φύλλα στο Excel και να συνθέσουν παρουσιάσεις. Μερικοί πιστεύουν πως το διαδίκτυο και η τεχνολογία των υπολογιστών θα εξελίσσονταν πολύ γρηγορότερα αν η Microsoft δεν είχε τόσο πολύ έλεγχο, ενώ άλλοι είναι ενοχλημένοι διότι έχουν κολλήσει με προϊόντα φημισμένα για σφάλματα και άλλες ιδιοτροπίες.

“Οι άνθρωποι γίνονται πελάτες του δυσανασχετώντας,” είπε ο Cusumano.

Όντως, υπάρχουν πολλοί που απαξιώνουν τον Bill Gates: Χρησιμοποιείστε τη μηχανή αναζήτησης της Google, ανταγωνιστή του, και ψάξτε τη φράση “I hate Bill Gates,” και παρατηρείστε τα αποτελέσματα.

Ο Gates έκανε του πρώτους εχθρούς ανάμεσα στους χρήστες υπολογιστών στη δεκαετία του 1970 όταν κοίταξε να σταματήσει τη συνήθεια να μοιράζεται ελεύθερα το λογισμικό, υποστηρίζοντας πως θα έπρεπε να υπάρχει ένα οικονομικό κίνητρο. Οι πρώτοι δυνατοί χρήστες υπολογιστών τότε, παραπονέθηκαν πως δεν ήταν ο πρώτος που κατάλαβε την αγορά των προσωπικών υπολογιστών. Απλώς ήταν ο πρώτος που κατάφερε να την εμπορευματοποιήσει πιο σωστά.

“Οι άνθρωποι της πληροφορικής είδαν πως ήταν παράγωγο και πως υπήρχαν άλλοι πρωτοπόροι πριν από αυτόν,” είπε ο Rivlin. “Το χάρισμα της Microsoft, το δικό του χάρισμα, ήταν το γεγονός πως ήταν πολύ καλός μιμητής.”

Αυτή η κριτική ακολουθεί τον Gates καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας του και βοήθησε τα γεγονότα με τους ελεγκτές αθέμιτου ανταγωνισμού στις ΗΠΑ και στο εξωτερικό. Η υπόθεση δυσπιστίας στις ΗΠΑ, ειδικότερα, έδειξε τον Gates ως άγρια ανταγωνιστικό και αποφασισμένο να διαλύσει τους αντιπάλους του – σε αυτή τη περίπτωση, τον Internet browser Netscape – χρησιμοποιώντας σχεδόν ό,τι μέσο ήταν δυνατόν.

Περιέργως, όμως, διάφορες δημοσκοπήσεις τότε έδειχναν πως η δίκη δεν επηρέασε αρνητικά τη γνώμη του κοινού γι’ αυτόν.

“Έχουμε αυτή τη σχέση αγάπης/μίσους με αδίστακτους και πετυχημένους ανθρώπους,” είπε ο Andy Gavil, ένας νομικός στο Haward University που παρακολουθούσε στενά τη δίκη και δουλεύει σε ένα βιβλίο σχετικό με αυτά τα γεγονότα. “Τους θαυμάζουμε όπως τους φοβόμαστε.”

Πολλοί που παρακολούθησαν τον Gates στο απόγειο της δίκης, έχουν μείνει έκπληκτοι από τη μεταμόρφωσή του σε φιλάνθρωπο αποφασισμένο να λύσει σημαντικά παγκόσμια προβλήματα υγείας. Αυτή η αντίφαση είναι άλλος ένας λόγος για το πάθος που έχει το κοινό γι’ αυτόν.

“Είναι εντυπωσιακό πως ο άνθρωπος αυτός στα τέλη του 1990 που ήταν τόσο άγρια ανταγωνιστικός, αποφασίζει σε σχετικά μικρή ηλικία – στα 50 του – να δώσει την περισσότερη ενέργειά του, για να μην αναφέρουμε τη μισή αν όχι περισσότερη από τη περιουσία του, σε φιλανθρωπικούς σκοπούς, ” είπε ο Rivlin. “Είναι απλά συγκλονιστικό.”

Διαβάστε το άρθρο στα αγγλικά: Bill Gates steps down, but not out of public eye