Δεν είμαι σε θέση να ταυτοποιήσω τα χαρακτηριστικά της "βίας" (ποιος είναι άλλωστε; ), καθώς τα κίνητρα που σε οδηγούν σε αποτελέσματα τα οποία χαρακτηρίζονται ως βίαια (πάντα βάσει των στοιχείων του πολιτισμού του οποίου εξετάζουμε, πράγματα τα οποία θεωρούμε απαράδεκτα σήμερα, δεν ήταν απαράδεκτα και πριν 500 χρόνια) είναι πάρα πολλά και διαφορετικά.
Ωστόσο, το θέμα μπορεί να γίνει πολύ συγκεκριμένο (και θα το επεκτείνω και εκτός τηλεόρασης): Η σφαγή που είχε γίνει στο λύκειο Columbine (δες και την ταινία του M. Moore) είχε αποδωθεί στα βίαια παιχνίδια (doom νομίζω) και την "βίαια" μουσική (metal) που άκουγαν οι δράστες.
Η ερώτηση λοιπόν είναι η εξής: Μπορεί μια βίαια ταινία στην τηλεόραση, ένας δίσκος των Slayer ή μερικές ώρες σε κάποιο Shoot Em Up παιχνίδι να επηρρεάσει τις αντιδράσεις ενός ανθρώπου; Μπορεί να τον κάνει δηλαδή πιο βίαιο;
Υπάρχουν δύο απόψεις στο ζήτημα τις οποίες και παραθέτω:
Η μία άποψη λέει "όχι, γιατί ξεδίνει", αυτό που στα αγγλικά ονομάζουμε venting ανεπίσημα. Δηλαδή, χτυπάω ένα μαξιλάρι, ακούω μουσική στο τέρμα και μου φεύγει ο θυμός από μέσα μου. Βασισμένοι στην παραπάνω άποψη περί της καταπραϋντικής επίδρασης των βίαιων/άγριων/δυνατών παιχνιδιών/μουσικής/ταινιών οι υποστηρικτές της ισχυρίζονται ότι δεν φταίει το ψεύτικο παιχνίδι ή η ψεύτικη ταινία (που το υποκείμενο ξέρει ότι είναι ψεύτικα) για την διαφορροποίηση του χαρακτήρα κάποιου, αλλά το περιβάλλον του (που εδώ γνωρίζει ότι αν για παράδειγμα οι οικογενειακοί καυγάδες ήταν συχνοί στην οικογένειά του, πρόκειται για ένα φαινόμενο αληθινό που δεν στήθηκε από ηθοποιούς).
Η άλλη άποψη ισχυρίζεται ότι το venting έχει μόνο προσωρινή επίδραση, και στην ουσία καταφέρνει να θάψει τα βίαια ξεσπάσματα και όχι να τα εξαλείψει όπως εξηγούσαν κάποιοι επιστήμονες σε μία μάλλον χαλαρή αθυρόστομη και ασυνήθιστη εκπομπή με όνομα Penn & Teller. Συγκεκριμένα, παρουσίασαν κάποιο πείραμα τις λεπτομέρειες του οποίου βαριέμαι να διατυπώσω εδώ (λόγω χρόνου) με αποτελέσματα που συγκλίνουν στην παραπάνω άποψη.
Πιστεύω ότι η αλήθεια βρίσκεται μεταξύ των δύο.
Δηλαδή, θεωρώ ότι το περιβάλλον και ο διαχωρισμός μεταξύ αλήθειας/ψέμματος είναι πολύ σημαντικός. Ένας οπαδός μιας ομάδας στην ουσία τυφλώνεται, και δεν συνειδητοποιεί ότι ο καυγάς για το ποδόσφαιρο είναι πλαστός. Όταν εγώ θα παίξω ένα βίαιο παιχνίδι δεν σημαίνει ότι θα βγω και θα αρχίσω να σφάζω όποιον με κοιτάξει στραβά. Αλλά ταυτόχρονα, καθώς έχω παίξει αρκετά τέτοια παιχνίδια και έχω δει αρκετές ταινίες στο παρελθόν, μπορώ να πω για τον εαυτό μου ότι δεν έχω μετατραπεί σε νευρωτικό/ψυχοπαθή δολοφόνο σε όλα αυτά τα χρόνια.
Επί της ουσίας, θεωρώ ότι η τηλεόραση δεν έχει επίδραση στην βιαιότητα κάποιου ατόμου. Είναι απλά μια δικαιολογία και προσωπείο για την επίδραση που προκαλείται από το περιβάλλον.
Μην αφήνετε τα media να σας "ταΐζουν"!